Pieczenie domowego chleba nie jest trudne. Wystarczą mąka, drożdże, woda i sól. Można też zrobić chleb na zakwasie, jednak jest on trochę trudniejszy. Chleb upieczony w domu zdecydowanie odbiega smakiem od kupionego w sklepie, bo nie zawiera polepszaczy i spulchniaczy, a najważniejsze jest to, że nie trzeba po niego biec do sklepu.
Statystyczny Polak zjada rocznie ponad 100 kilogramów chleba. Ale wiele badań wskazuje, że liczba ta z roku na rok się zmniejsza. Niektórzy w ogóle rezygnują z pieczywa, bo uważają, że tuczy.
Oto kilka powodów dla, których jednak nie warto rezygnować z chleba:
Chleb pomaga w dbaniu o szczupłą sylwetkę, ale tylko ten który zawiera błonnik. A nie ma zdrowej diety bez odpowiedniej ilości błonnika! Najwięcej ma go chleb razowy – 4 średnie kromki dostarczają ok. 18 g błonnika, czyli około połowy tego, ile potrzebujesz każdego dnia. A dzięki licznym substancjom smakowo – zapachowym przyczynia się do powstawania odpowiedniej ilości śliny i soków trawiennych w przewodzie pokarmowym.
Co za tym idzie, chleb przyczynia się za sprawą błonnika i substancji zapachowych do lepszego funkcjonowania całego przewodu pokarmowego. Wbrew powszechnej opinii żaden chleb nie tuczy, o ile jesz go z umiarem. Możesz zjeść nawet 2–4 kromki dziennie bez obawy, że przytyjesz. Sam chleb nie tuczy, tuczy majonez, ser i tłuste pasty kanapkowe, które dodawane są w trakcie przygotowywania kanapek. Tuczy też cukier z dżemów, marmolad i miodu! To na nie trzeba uważać!
Chleb wpływa na poprawę pamięci i koncentrację. Zawiera aminokwasy, witaminy, minerały i substancje odżywcze. W chlebie znajdują się witaminy z grupy B w tym B1, B2, niacyna, witamina E, oraz inne potrzebne do prawidłowej przemiany materii w organizmie. Chleb potrafi zaspokoić nawet 30% dziennego zapotrzebowania na miedź, cynk i żelazo. Więcej tych składników mineralnych znajduje się w pieczywie ciemnym pełnoziarnistym niż w pieczywie jasnym. Znajdziecie w nim potas, sód, wapń, fosfor.
Chleb wpływa na zwiększenie odporności naszego organizmu, zwłaszcza chleb wypiekany na zakwasie. Zawiera on bowiem kwas mlekowy, który ułatwia trawienie i zapobiega zaparciom. Sprzyja rozwojowi „dobrych” bakterii. Te zaś zwiększają odporność naszego organizmu.
Chleb wspomaga przyszłe mamy bo ma sporo kwasu foliowego (wspomaga rozwój płodu), cynku (poprawia odporność) i żelaza (zwiększa wydolność organizmu oraz chroni przed anemią).
Wartościowe składniki pozostają jedynie w czasie produkcji mąk słabo oczyszczonych, ciemnych. Zatem im bardziej oczyszczona i jasna mąka, tym mniej w niej witamin i innych składników odżywczych. Czym różni się mąka pszenna od żytniej? W mące pszennej znajduje się więcej białka, magnezu oraz witamin B1 i PP. Z kolei mąka żytnia jest bogatsza o witaminę B2, mangan i cynk. Dlatego do wypieku domowego chleba wybierajmy mąki z pełnego przemiału. Są one najbardziej wartościowe.
Przepis na chleb razowy na drożdżach.
500 g mąki pszennej razowej
5 dag drożdży
1 łyżeczka cukru
1 łyżeczka soli
350 ml letniej wody
łyżka oleju rzepakowego 10g
dodatkowo można dodać 3 łyżki otrąb pszennych
W odrobinie letniej wody rozrabiamy drożdże i cukier. Mąkę mieszamy w misce z solą, dodajemy rozrobione drożdże i mieszamy. Dolewamy powoli wodę, razem z olejem i wyrabiamy ciasto przez ok. 4min. Ciasto przekładamy do keksówki (22x12 cm), wyłożonej papierem do pieczenia. Przykrywamy chleb i odstawiamy do ciepłego miejsca na ok. 2 godz. Po wyrośnięciu chleb wkładamy do nagrzanego do 200 C piekarnika i pieczemy 40-50 min, aż skórka z wierzchu stanie się chrupiąca. Studzimy nasz chlebek na kratce i kiedy będzie zimny, podajemy.
Przepis na chleb żytni na zakwasie.
Wymaga on przygotowania zakwasu, ale taki chleb będzie świeży dłużej, a jego właściwości zdrowotne są tego warte. Ponadto zakwas możemy pielęgnować, dzięki czemu posłuży nam w kuchni wielokrotnie.
Zakwas:
1 szklankę razowej mąki zalewamy szklanką wody, przykrywamy folią, dziurkujemy, odstawiamy do ciepłego miejsca (temp. pokojowa). Przez 3-5 dni dodajemy po 2 łyżki mąki i wodę (aby konsystencja była wciąż taka sama) każdego dnia. Zakwas będzie gotowy, kiedy zauważymy w nim ukazujące się bąbelki.
Warto zachować sobie zakwas i korzystać z niego wielokrotnie. Trzymamy go w lodówce i dokarmiamy poprzez ogrzanie do temp. pokojowej i dodawanie 2 łyżek mąki i odrobiny wody co 2 tygodnie.
300 g mąki razowej
300 g mąki żytniej
500 ml wody
łyżka soli
5 łyżek zakwasu
Dodać możemy 4 łyżki otrąb pszennych.
Mieszamy wszystkie składniki i przekładamy do foremki wyłożonej papierem do pieczenia, a następnie owijamy folią spożywczą. Chleb będzie wyrastał ok. 8-10 godzin. Nagrzewamy piekarnik do 240 C, na grzanie góra-dół. Wstawiamy ciasto chlebowe i pieczemy w tej temperaturze przez 15 min, po czym zmniejszamy do 200 C i pieczemy przez kolejne 30-40
min, sprawdzając czy nie jest zbyt spieczony na górze (wtedy należy wyłączyć górne grzanie i pozostawić sam dół). Wyciągamy chleb z formy i dopiekamy go przez 10-15 min. Chleb studzimy na kratce, a kiedy będzie już zimny – chleb jest gotowy.
To przykładowe przepisy znalezione i internecie. Życzę udanych wypieków, a może ktoś znajdzie ciekawszy przepis na chleb domowy.